சோவியத் மக்களுக்கான கனடிய நண்பர்கள் சங்கத்தினதும் (இவ்வமைப்பு சோவியத் புரட்சிக்கு அடுத்த ஆண்டு 1918 இல் கனடாவில் ஆரம்பிக்கப்பட்டது), சோவியத் மக்களுடன் ஒருமைப்பாட்டுக்கான சர்வதேச சங்கத்தினதும் நீண்டகால தலைவரும், அந்தச் சங்கத்தின் மாத வெளியீடான North Star Compass சஞ்சிகையின் (இது பல மொழிகளில் வெளியிடப்பட்டது) ஆசிரியரும், கனடிய கம்யூனிஸ்ட் கட்சியில் நீண்ட காலம் அங்கம் வகித்தவருமான தோழர் மிச்சேல் லூகாஸ் (Michael Lucas) அவர்கள் தமது 94 ஆவது (1926 – 2020) வயதில் மே 04 ஆம் திகதி ரொறன்ரோவில் காலமானார் என்ற செய்தி எங்கள் எல்லோரையும் சோகத்தில் ஆழ்த்தியுள்ளது.
கிழக்கு ஸ்லோவாக்கியாவின் கார்பதியன் மலைப்பகுதி ஒன்றில் பிறந்த தோழர் லூக்காஸ் 1938 ஆம் ஆண்டு தமது 12 ஆவது வயதில் கனடாவுக்கு குடிபெயர்ந்தார். இளம் வயதிலேயே சோசலிசக் கருத்துக்களால் ஈர்க்கப்பட்ட அவர், கனடிய கம்யூனிஸ்ட் கட்சியுடனும், சோவியத் நட்புறவு அமைப்புகளுடனும் இணைந்து பணியாற்றத் தொடங்கினார். அவருக்கு உறுதுணையாக அவரது துணைவியார் தோழியர் ஹெலன் அவர்களும் கரம் கோர்த்தார்.
தோழர் லூக்காஸ் ஒரு மிகச் சிறந்த ஓவியரும், கலைத்துவமிக்க பக்க வடிவமைப்பாளருமாவார். அவர் தொலைக்காட்சிகளிலும், பத்திரிகைகளிலும் கலை சம்பந்தமான முக்கிய பொறுப்புகளை வகித்துள்ளார்.
சோவியத் நட்புறவுக்கான பல சர்வதேச மாநாடுகளை கனடாவில் நடத்திய அவர் வருடந்தோறும் தவறாமல் சோவியத் புரட்சி தினத்தையும், பாசிசத்தின் மீதான வெற்றித் தினத்தையும் ஒழுங்கு செய்து வந்துள்ளார். பல தடவைகள் சோவியத் யூனியன், செக்கோஸ்சிலோவாக்கியா ஆகிய நாடுகளுக்கு விஜயம் மேற்கொண்டுள்ளார். உலகம் முழுவதும் முற்போக்காளர்களுடன் எப்பொழுதும் தொடர்பில் இருந்து வந்துள்ளார்.
கனடாவில் வாழும் இலங்கையர்கள் சிலரும் அவர் தலைமையிலான சோவியத் நட்புறவுச் சங்கத்தின் நிகழ்வுகளில் பங்குபற்றி வந்துள்ளனர். அவரது 90 ஆவது பிறந்த தினத்தின் போது ‘இலங்கை இடதுசாரிகள் கூட்டமைப்பு (கனடா)’ சார்பாக தோழர் லூக்காசை வாழ்த்தி பொன்னாடை போர்த்தி, மாலை அணிவித்து, வாழ்த்துப் பத்திரம் வழங்கி அவரைக் கௌரவித்தது
தோழர் லூக்காஸ் தமது அன்பு மனைவியையும், இரு பிள்ளைகளையும், சோவியத் நட்புறவுச் சங்கத்துக்கான மிகப் பெரிய சொந்தக் கட்டிடத்தையும் சொத்துக்களாக விட்டுச் சென்றுள்ளார்.
தமது வாழ் முழுவதையும் சோசலிச இலட்சியத்துக்காகவும், சோவியத் நட்புறவுக்காகவும் அர்ப்பணித்த ஒரு மாபெரும் தோழருக்கு எமது வணக்கத்தையும், புரட்சிகர அஞ்சலியையும் செலுத்தி நிற்கின்றோம்.
நன்றி: முகநூல் (மணியம் சண்முகம்)
Michael Lucas, immigrant organizer and friend of Soviet people
Michael Lucas, editor of Northstar Compass and leader of the International Council for Friendship and Solidarity with the Soviet People, died in Toronto on May 4. He was 94.
Lucas was a fixture of the Canadian left for decades, especially among communities of progressive immigrants from Eastern Europe and Russia. He was the longtime head of the Society of Carpatho-Russian Canadians. A musician, Lucas was deeply committed to preserving and sharing the culture and traditions of his people. Throughout his long life, he was a staunch supporter of socialism and the anti-fascist traditions of the Soviet Union.
“He worked tirelessly for international worker rights across the world, in support of trade unions and civil rights in North America and beyond,” according to his family’s commemorative statement.
Outside Canada, many first got to know Lucas through his work producing Northstar Compass. This print journal provided news and translations from the communist movement in the former Soviet Union following the capitalist counterrevolution of the early 1990s, as well as reports of solidarity actions in other parts of the world. At a time before the wide availability of the internet, smart phones and translation apps, this material would otherwise have been unavailable to most activists.
In the difficult years after the USSR’s destruction, Northstar Compass played a crucial role connecting socialists and communists worldwide with the re-emerging working-class movement in the post-Soviet states. After Lucas launched the Canadian Friends of the Soviet People in 1991, branches sprang up in the U.S. and many other countries, helping to bring together socialists of different views who had weathered the storm with their revolutionary commitment intact.
The national chapters of the Friends of the Soviet People sponsored commemorative events for socialist holidays like International Working Women’s Day and the anniversary of the Russian Revolution, helping to preserve those working-class traditions until they could be revived by new generations of activists.
Northstar Compass was one of the few English-language sources for truthful information on the repression under the Boris Yeltsin regime. It published reports on the role of U.S. and Canadian imperialism in the October 1993 shelling of the Congress of Soviets and the subsequent massacre of leftists in Moscow, news which the corporate media refused to print.
The final print edition of Northstar Compass appeared in 2017.
‘Held the red flag high’
Lucas’ passing has already been taken notice of in several countries — an indication of the lasting significance and respect for his dedicated work. As his longtime collaborator on the International Council, George Gruenthal wrote, Lucas “not only wrote most of the material [for Northstar Compass], but also did the layout, stuffing the envelopes and mailing of the journal. He kept up this work until he was in his 90s, with help from his wife Helen and other comrades from Toronto and around the world.”
The announcement of his death was immediately translated into Russian and published on communist websites, including the Workers’ University in Moscow. In Nepal, the front page of the daily Majdoor newspaper (“The Workers’ Daily”) was devoted to Lucas on May 8. The same day, the Nepal Journalists’ Association held a virtual meeting to pay tribute to him.
“We shall ever remember comrade Lucas as an anti-imperialist fighter, tireless activist for socialism, author and artist,” said Rohit, chair of the Nepal Workers and Peasants Party, in a condolence message to his family. “The Northstar Compass brought us together. … We highly appreciate the initiatives he took and the great efforts he made to hold the red flag high as the founder-editor of the magazine for a few decades and as a chair of the International Council of Friendship and Solidarity with Soviet People. His contributions to raise the voice against imperialism and to spread the rays of socialism in different corners of the world, even during most difficult days, will long be cherished.”
Bill Dores, New York-based organizer of the Campaign for Solidarity with Labor in Russia in the 1990s, knew Lucas. Dores said: “Michael was Carpatho-Russian [a nationality from the region that is today part of eastern Slovakia and southwestern Ukraine] and grew up under Hungarian occupation. The Hungarian fascist regime didn’t allow them to speak their language. If soldiers heard children speaking the language, they would beat them.
“His father went to Canada to work in the nickel mines, hoping to bring his family over as soon as he made some money. But he got involved in union organizing and was jailed. It was several years before his family could join him in 1938.”
Dores explained: “As head of the Canadian-Soviet Friendship Society, the Society of Carpatho-Russian Canadians, and later International Council for Friendship and Solidarity with Soviet People, he was frequently threatened and sometimes attacked physically by right-wing Eastern European emigres. He also struggled to keep the Carpatho-Russian Society Hall out of the hands of greedy real estate interests, who also threatened him.
“He was banned from the United States after he took part in a railroad construction project in Yugoslavia after World War II, kind of like the Venceremos Brigade that does volunteer work in Cuba,” said Dores. “But he was able to get in a couple of times during the 1990s.”
Lucas is survived by his partner and fellow organizer Helen Lucas, his children Michael Jr. and Mary Ann, and comrades around the world who share his lifelong commitment to the socialist future.
–Greg Butterfield